فێرگەی زمانی سویدی
بۆ فێربوونی زمانی سویدیفێرگەی زمانی سویدی
بۆ فێربوونی زمانی سویدیوانەی (٥٥) فرمان ٢
فرمان:
لە وانەی فرمان (فعل) گەردان(صرف)ی فرمانمان باس کرد: بەکورتی وەک ئەم خشتەیە:
|
چاوگ Infinitiv |
داخوازی Imperativ |
سوپنیۆم Supinum |
ڕابردوو Preteritum |
ئێستە Presens |
پاشگر دەخرێتە سەر داخوازی |
گرووپ |
|
arbeta |
arbeta |
arbetat |
arbetade |
arbetar |
r,de,t |
١ |
|
väga |
väg |
vägt |
vägde |
väger |
er,de,t |
٢a ٢b |
|
köpa |
köp |
köpt |
köpte |
köper |
er,te,t |
|
|
bo |
bo |
bott |
bodde |
bor |
r,dde,tt |
٣ |
|
gå |
gå |
gått |
gick |
går |
? |
٤ |
فرمان لە زمانی سویدی خۆی لە دوو دەستەدا گەردان(صرف)ی بۆ دەکرێت، گەردانی بەهێز و گەردانی لاواز، گرووپی ١ و٢ و٣ گەردانی لاواز و گروپی چوار گەردانی بەهێزی بۆ دەکرێ.
بەڵام گروپی ٤ خۆی لە دوو دەستەدا، گەردانی بەهێز و گەردانی ناڕێکوپێکی بۆ دەکرێت:
١-گەردانی به‌هێز starka:
گەردانی بەهێز بە 5 شێواز دەکرێت، لە چوار شێوازی پیتی دەنگداری فرمان لە حاڵەتی ئێستە و ڕابردوو و سوپنیۆم دەگۆڕێت بەمجۆرە:
١- i-a-u
|
|
چاوگ Infinitiv |
داخوازی Imperativ |
سوپنیۆم Supinum |
ڕابردوو Preteritum |
ئێستە Presens |
|
خواردنه‌وه |
drika |
drick |
druckit |
drack |
dricker |
|
ون بوون |
försvinna |
försvinn |
försvunnit |
försvann |
försvinner |
|
فریا که‌وتن |
hinna |
hinn |
hunnit |
hann |
hinner |
|
دانیشتن |
sitta |
sitt |
suttit |
satt |
sitter |
|
له‌کۆڵ خۆکردنه‌وه |
slippa |
slipp |
sluppit |
slapp |
slipper |
|
ڕا کردن |
springa |
spring |
sprungit |
sprang |
springer |
|
تێ کردن |
sticka |
stick |
stuckit |
stack |
sticker |
٢- i-e-i
|
|
چاوگ Infinitiv |
داخوازی Imperativ |
سوپنیۆم Supinum |
ڕابردوو Preteritum |
ئێستە Presens |
|
تێ گه‌یشتن |
begripa |
begrip |
begripit |
begrep |
begriper |
|
فیکه لێدان |
pipa |
pip |
pipit |
pep |
piper |
|
دڕاندن |
riva |
riv |
rivit |
rev |
river |
|
هاوار کردن |
skrika |
skrik |
skrikit |
skrek |
skriker |
|
نووسین |
skriva |
skriv |
skrivit |
skrev |
skriver |
|
ده‌رچوون |
stiga |
stig |
stigit |
steg |
stiger |
٣-u-ö-u
|
|
چاوگ Infinitiv |
داخوازی Imperativ |
سوپنیۆم Supinum |
ڕابردوو Preteritum |
ئێستە Presens |
|
داوه‌ت کردن |
bjuda |
bjud |
bjudit |
bjöd |
bjuder |
|
ئاواز خوێندن |
sjunga |
sjung |
sjungit |
sjöng |
sjunger |
|
نقوم بوون |
sjunka |
sjunk |
sjunkit |
sjönk |
sjunker |
|
گولله ته‌قاندن |
skjuta |
skjut |
skjutit |
sköt |
skjuter |
٤-y-ö-u
|
|
چاوگ Infinitiv |
داخوازی Imperativ |
سوپنیۆم Supinum |
ڕابردوو Preteritum |
ئێستە Presens |
|
فڕین |
flyga |
flyg |
flugit |
flög |
flyger |
|
خشان |
smyga |
smyg |
smugit |
smög |
smyger |
٥- هەرچەند ئەم بەشە ناچنە دەستەی ناڕێکوپێک بەڵام شێوازێکی تایبەتییان نییە.
|
|
چاوگ Infinitiv |
داخوازی Imperativ |
سوپنیۆم Supinum |
ڕابردوو Preteritum |
ئێستە Presens |
|
ڕا گرتن |
behålla |
behåll |
behållit |
behöll |
behåller |
|
به‌خشین |
förlåta |
förlåt |
förlåtit |
förlät |
förlåter |
|
گرتن |
hålla |
håll |
hållit |
höll |
håller |
|
هاتن |
komma |
kom |
kommit |
kom |
kommer |
|
ده‌نگلێهاتن |
låta |
låt |
låtit |
lät |
läter |
|
خه‌وتن |
sova |
sov |
sovit |
sov |
sover |
|
خواردن |
äta |
ät |
ätit |
åt |
äter |
ناڕێکوپێک Oregelbunden:
|
|
چاوگ Infinitiv |
داخوازی Imperativ |
سوپنیۆم Supinum |
ڕابردوو Preteritum |
ئێستە Presens |
|
|
be |
|
bett |
bad |
ber |
|
وه‌ڕێ که‌وتن |
|
bege |
begett |
begav |
beger sig |
|
بوون |
bliva |
bliv |
blivit |
blev |
blir |
|
به‌شداری کردن |
deltaga |
deltag |
deltagit |
deltog |
deltar |
|
خه‌ون بینین |
drömma |
dröm |
drömt |
drömde |
drömmer |
|
مردن |
dö |
dö |
dött |
dog |
dör |
|
به‌رده‌وام بوو |
fortsätt |
fortsätt |
fortsatt |
fortsatte |
fortsätter |
|
پێشنیاز کردن |
föreslå |
föreslå |
föreslagit |
föreslog |
föreslår |
|
نێزیک بوونه‌وه‌ە |
förestå |
förestå |
förestått |
förestod |
förestår |
|
دان |
ge |
ge |
gett |
gav |
ger |
|
کردن، ئاماده‌کرد |
göra |
gör |
gjort |
gjorde |
gör |
|
به پێ ڕۆیین |
gå |
gå |
gått |
gick |
går |
|
هه‌بوون |
ha |
ha |
haft |
hade |
har |
|
ناوهه‌بوون |
heta |
heta |
hetat |
hette |
heter |
|
ناسین |
känna |
känn |
känt |
kände |
känner |
|
زه‌رده‌خه‌نه‌گرتن |
le |
e |
lett |
log |
ler |
|
جێگرتن |
ligga |
ligg |
legat |
låg |
ligger |
|
دانان |
lägga |
lägg |
lagt |
lade |
lägger |
|
بیرهاتن |
minnas |
minns |
mints |
mindes |
minns |
|
بینین |
se |
se |
sett |
såg |
ser |
|
چاوپێکەوتن |
ses |
ses |
setts |
sågs |
ses |
|
تاریک داهاتن |
skymma |
skym |
skymt |
skymde |
skymmer |
|
لێدان |
slå |
slå |
slagit |
slog |
slår |
|
وه‌ستان |
stå |
stå |
stått |
stod |
står |
|
گوتن |
säga |
säg |
sagt |
sade |
säger |
|
فرۆشتن |
sälja |
sälj |
sålt |
sålde |
säljer |
|
دانان |
sätta |
sätt |
satt |
satte |
sätter |
|
بردن |
taga |
tag |
tagit |
tog |
tar |
|
وێران |
töras |
töras |
torts |
tordes |
törs |
|
یه‌کتر بینین |
umgås |
umgås |
umgåtts |
umgicks |
umgås |
|
بوون |
vara |
var |
varit |
var |
är |
|
زانین |
vet |
veta |
vetat |
visste |
vet |
|
هه‌ڵ بژاردن |
välja |
välj |
valt |
valde |
väljer |
|
ڕاهێنان |
vänja |
vänj |
vant |
vande |
vänjer |
|
وه‌ر گێڕان |
översätta |
översätt |
översatt |
översatte |
översätter |
وانەی (٥٤) ئاوه‌ڵکار= ئاوەڵکردار(قید) (2)
ئاوه‌ڵکار= ئاوەڵکردار(قید)
لەوانەی پێشوو باسمان کرد کە:
ئاوه‌ڵکار وشەیەکە کە ڕودانی کاری ڕستە دەربارەی (کات، شوێن، چۆنیەتی، چەندێتی، حاڵەت و ...) تەواو دەکات و لەم ڕووەوە سنورێک بۆ تەواوکردنی واتاکەی دادەنێت و دەبێتە تەواوکەری کار.
بە گشتی ئاوەڵکردار پاش یەکەمین فرمان (کردار) لە رستە دا دێت.
هەندێک ئاوەڵکردار (قید) لە ئاوەڵناوەو (صفت) دروست دەکرێن:
١- پیتی t دەچێتە سەر ئاوەڵناو (فۆرمی گشتی):
|
ئەو بە جوانی ئاواز دەخوێنێت. |
Hon sjunger vackert. |
ئەو جوانە. |
Hon är vacker. |
|
میوانەکان (بە شێوەیەکی) چاوەڕوان نەکراو هاتن. |
Gästrena kom oväntat. |
میوانەکان چاوەڕوان نەکراو بوون. |
Gästrena var oväntade. |
٢- ئەوە ئاوەڵناوانەی کە بە lig کۆتاییان هاتووه،
A: دووپیتی en دەچێتە سەر ئاوەڵناو (فۆرمی گشتی):
|
بە ڕاستی |
verkligen |
ڕاسته‌قینه |
verklig |
|
بە ئاشکرایی |
tydligen |
ئاشکرا |
tydlig |
B: پیتیەکانی tvis دەچێتە سەر ئاوەڵناو (فۆرمی گشتی):
|
(بە شێوەیەکی) سرووشتی |
naturligtvis |
سرووشتی |
naturlig |
ئاوەڵکار لە رووی پلەوە (صفت تفضیلی و عالی):
ئەو ئاوەڵکارانەی لە رووی ئاوەڵناوەوە دروست بوون, ئاوەڵکاری پلەیان هەر وەک ئاوەڵناوە.
|
بە جوانی |
vakrast |
vackrare |
Vackert |
|
بەبەرزیی/بەزۆریی |
högst |
högre |
högt |
|
men Kerstin sujnger vackrast. |
Maria sujnger vackrare، |
Ann sjunger vackert، |
|
بەڵام کریستین بەجوانترین شێوە ئاواز دەخوێنێت. |
ماریا جوانتر ئاواز دەخوێنێت. |
ئان بە جوانی ئاواز دەخوێنێت. |
هەندێک ئاوەڵناوی تر لە باری پلەوە:
|
بە باشی |
bäst |
bättre |
Bra/väl |
|
بە خێرایی |
fortast |
fortare |
fort |
|
به‌خۆشییه‌وه |
helst |
hellre |
gärna |
|
بە ناخۆشی |
värst |
värre |
illa |
|
بە زۆریی |
mest |
mera |
mycket |
|
نزیکەی |
närmast |
närmare |
nära |
|
بەزۆریی |
oftast |
oftare |
ofta |
جۆرەکانی ئەوەڵکار لە زمانی سویدی:
١-ئاوەڵکاری کات:
گرنگترینیان بریتین لە:
|
دوێنێ |
igår |
|
ئه‌مڕۆ |
i dag |
|
سبه‌ینێ |
imorgon |
|
ئێستا |
nu |
|
پاشان |
sedan |
|
وه‌دووا خستن |
senare |
|
ئێوارێ |
i kväll |
|
هەر ئێستە |
just nu |
|
ئەمشەو |
i natt |
|
ئه‌م به‌یانییه |
i morse |
|
هه‌فته‌ی ئایینده |
nästa vecka |
|
زووتر |
redan |
|
له‌م دوواییه‌دا |
nyligen |
|
له‌ودواییه‌دا |
på sistone |
|
به‌زوویی |
snart |
|
هه‌رئێستا |
omedelbart |
|
هێشتا |
fortfarande |
|
هێشتا |
ännu |
|
جاران |
förr |
|
هه‌میشه |
alltid |
|
به‌زۆریی |
ofta |
|
به‌گشتیی |
vanligen |
|
جاروبار |
ibland |
|
جاروبار |
emellanåt |
|
به‌ده‌گمه‌ن |
sällan |
|
هه‌رگیز |
aldrig |
٢- ئاوەڵکاری چۆنییەتی:
گرنگترینیان بریتین لە:
|
زۆر |
mycket |
|
تاڕاده‌یه‌ک |
ganska |
|
له‌به‌ردڵان |
söt |
|
به‌ڕاستیی |
verkligen |
|
خێرا |
snabb |
|
باش |
väl |
|
له‌سه‌ره‌خۆ |
långsamt |
|
بە وریایی |
försiktigt |
|
به ئاسته‌م |
knappast |
|
به ئاسته‌م |
knappt |
|
به‌گشتیی |
mestadels |
|
نزیکه‌ی |
nästan |
|
ته‌واو |
absolut |
|
پێکه‌وه |
tillsammans |
٣- ئاوەڵکاری شوێن:
ئاوەڵکار لە زمانی سویدی دوو فۆڕمی جیاوازیان هەیە؛ یەکییان شوێنی مانەوە و ئەوی تریان شوینی جوڵە نیشان دەدات:
بۆ نموونە hem/hemma
|
شوێنی مانەوە |
ئەو لە ماڵ نییە. |
Han är inte hemma. |
|
شوێنی جوڵە |
ئەو ئێستە لە ماڵ رۆیشتە دەر. |
Han ska gå hem nu. |
ئەو فرمانانەی کە بۆ ئاوەڵکاری مانەوە بەکار دەبرێن بریتین لە:
|
vara |
stå |
ligga |
sitta |
stanna |
finnas |
bo |
trivas |
|
بوون |
وەستان |
ڕاکشان |
دانیشتن |
وه‌ستان |
هه‌بوون |
ژیان کردن |
دڵ پێوه نه‌بوون |
ئەو فرمانانەی کە بۆ ئاوەڵکاری جوڵە بەکار دەبرێن بریتین لە:
|
gå |
komma |
fara |
resa |
åka |
flytta |
spring |
flyga |
köra |
|
رۆیشتن |
هاتن |
ڕۆیشتن |
گه‌شتکردن |
سواربوون / کەوتن |
گواستنه‌وه |
ڕا کردن |
فڕین |
لێخوڕین |
هەروەها بە لکاندنی ifrån بە فۆڕمی بنەڕەتی ئاوەڵکردار (جوڵە) دەتوانین فۆڕمی سێیەم کە بە واتای جوڵە لە شوێنێکەوەیە دروست کەین:
|
تۆ لە کوێوە دێیت؟ |
Varifrån kommer du? |
|
ئەو لە ماڵ دەرکەوت لە ساعەت هەشتەوە |
Han gick hemifrånn kl.8. |
لیستی سێ فۆڕمی ئاوەڵکاری کات:
|
واتا |
جوڵە لە شوێن |
جوڵە بۆ شوێن |
مانەوە لە شوێن |
|
کوێ؟ |
Varifrån? |
vart? |
var? |
|
ده‌ره‌وه |
utifrån |
ut |
ute |
|
ژوورەوە |
inifrån |
in |
inne |
|
سه‌ره‌وه |
uppifrån |
upp |
uppe |
|
خوارێ |
nerifrån |
ner |
nere |
|
ماڵه‌وه |
hemifrån |
hem |
hemma |
|
له‌دوور |
bortifrån |
bort |
borta |
|
له‌پێشه‌وه |
framifrån |
fram |
framme |
|
لێره/ئێرە |
härifån |
hit |
här |
|
له‌وێ/ئەوێ |
därifån |
dit |
där |
تێبینی:
Varifrån/vart/ varجێناوی پرسیارین
چەند نموونە:
|
سەگەکە له خواره‌وه له ژێرزه‌مینه‌که‌دایە. |
Hunden är nere i källaren. |
|
من دەڕۆم خوارەوە بۆ دووکان. |
Jag går ner till affären. |
|
وەرە ئێرە! |
Kom hit! |
|
لێرە بوەستە. |
Stanna här! |
|
ئەو شارەی، لەوێ لە دایک بووم، ئۆمۆلی ناوە. |
Staden, där jag är född, heter Åmål. |
|
ئەو وڵاتەی، لەوێ بۆ پشوو سەفەر دەکەم، یۆنانی ناوە. |
Landet, dit jag reser på semester, heter Grekland. |
وانەی (٥٢) ژمارە و شێوەی بەکار هێنانی:
ژمارە و شێوەی بەکار هێنانی لە زمانی سویدی:
تێبینی و چەند نموونە:
|
بیستوسێیەم |
tjugotredje |
٢٣ |
tjugotre |
|
چلوحەوتەم |
fyrtiosjunde |
٤٧ |
fyrtiosju |
|
بیستووهەشتەم |
tjugoåttonde |
٢٨ |
tjugoåtta |
101 | (ett)hundraen (ett)hundraett |
245 | tvåhundrafyrtiofem |
678 | sexhundrasjuttioåtta |
3939 | tretusenniohundratrettionio |
کاما(,) لە نێوان ژمارەکان دا بە komma دەخوێندڕێتەوە:
|
0,3 |
noll komma tre |
|
28,5 |
tjugoåtta komma fem |
ئەگەر (,) لە نێوان ژمارەکاندا نەبوو و ژمارەیەکی درێژ بوو بە تەواوی دەخوێندرێتەوە:
|
396 437 |
trehundranittiosextusenfyrahundratrettiosju |
بۆ وتنی ڕیکەوت:
ساڵ بەم شێوەیە (دوو ژمارەی دەەوم + hundra+ دووژمارەی ئەوەی) لێرەدا hundra واتەی سەدە دەدات بۆ نموونە ١٩٢٥ دەبێتە (١٩ سەد ٢٥) بەڵام بۆ ٢٠٠٠ بۆ سەرەوە بە دوو شێوە دەتوانیین بیخوێنینەوە.
|
1925 |
nittonhundratjugofem |
|
1991 |
nittonhundranittioett |
|
2000 |
tvåtusen tjugohundra |
|
2001 |
tvåtusen tjugohundraett |
|
2010 |
tvåtusentio tjugohundratio |
|
1925 |
nittonhundratjugofem |
|
1991 |
nittonhundranittioett |
|
2000 |
tvåtusen tjugohundra |
بۆ مانگ و رۆژ بەمشێوانە:
|
12/maj/1995 |
tolfte maj nittonhundranittiofem. |
|
12-Apr-2007 |
tolfte april tvåtusensju. |
|
20.3.2011 |
tjugonde mars tvåtusenelva. |
|
Dec/31/1999 |
trettioförsta december nittonhundranittionio. |
|
2007/01/01 |
tvåtusensju noll ett noll ett. |
|
2007-Jan-01 |
första januari tvåtusensju |
|
01/6 -97 |
första i sjätte nittiosju |
|
15-20 April |
femtonde till tjugonde april. |
|
1939-1945 |
nittonhundratrettionio till nittonhundrafyrtiofem. |
|
1900-talet |
nittohundratalet |
Plus/ minus: - /+
|
٥+ |
plus fem |
|
٣- |
minus tre |
|
-3,1 |
minus tre komma en |
بۆ حاڵەتی ژمارەی کەرتی بۆ نموونە لە کوردی بە3/4دەڵێین سێ لە سەر چوار لە زمانی سویدی delar بە ژمارەی رێکخستن زیاد دەکەین:
|
3/4 |
trefjärdedelar |
|
2/3 |
tvåtredjedelar |
بۆ ژمارەی تەواو جا بەش لە نێوانیان دا och بە کار دەبەین: 2/3 7 لە کوردی دەلێین ٧ و ٢ لە سەر ٣:
|
7 2/3 |
sju och två tredjedelar |
|
2 1/2 |
två och en halv |
|
7 2/3 - |
minus sju och tvåtredjedelar |
|
15/5678 |
femton femtusensexhundrasjuttioåttondedelar |
بۆ ژمارە تەلەفون یان ئەو ژمارانەی زۆر درێژن دەتوانین ژمارە بە ژمارە بیخوێنینەوە:
|
0123 |
noll ett två tre |
یان بەم شێوەیە بۆ ژمارە تەلەفون:
|
08-501 361 01 |
noll åtta femhundraett trehundrasextioett noll ett. |
|
123456 |
tolv trettiofyra femtiosex |
بۆ هەندێک پێوانە:
|
14'5" |
fjorton fot fem tum. |
|
1h2m30s |
en timme två minuter trettio sekunder |
|
5 tsp |
fem teskedar |
|
1 tbsp |
en matsked. |
|
2,6 GHz |
två komma sex gigahertz |
|
25 km/h |
tjugofem kilometer i timmen |
|
8 nmi |
åtta nautiska mil. |
|
-0,01% |
minus noll komma noll ett procent. |
|
90° |
nittio grader |
|
5.27 € |
fem euro och tjugosju cent. |
کرون kronor و ئوێره öre (یه‌ک کرۆن یه‌کسانه له‌گه‌ڵ 100 ئوێره، بچوکترین به‌شی دراوی کرۆنی سوێدی) بەم شێوەیە دەخوێندڕێتەوە:
|
١٢:٣٥ |
tolv och trettiofem |
|
١٤٨:٩٥ |
hundrafyrtioåtta och nittiofem |
بۆ وتنی کات: لە وانەی داهاتوو
وانەی (٤٣) ئاوه‌ڵکردار (١)
ئاوه‌ڵکردار (١)
ئاوه‌ڵکردار وشەیەکە کە ڕودانی کاری ڕستە دەربارەی (کات، شوێن، چۆنیەتی، چەندێتی، حاڵەت و ...) تەواو دەکات و لەم ڕووەوە سنورێک بۆ تەواوکردنی واتاکەی دادەنێت و دەبێتە تەواوکەری کار.
بە گشتی ئاوەڵکردار پاش یەکەمین فرمان (کردار) لە رستە دا دێت.
لەم وانەیە بەشێک لە گرنگترین ئاوڵکردارەکان بە نموونەوە باس دەکەین، لە وانەکانی داهاتوو زیاتر لە سەری دەدوێین.
|
نموونە لە رستەدا |
ئاوەڵکردار |
adverb |
|
|
من هه‌رگیز ناچم بۆ سینه‌ما |
jag går aldrig på bio. |
هه‌رگیز |
aldrig |
|
من هه‌میشه له سه‌گ ترساوم |
jag har alltid varit rädd för hundar. |
هه‌میشه |
alltid |
|
لانی که‌م ئێمه ساڵی یه‌ک جار یه‌کتر ده‌بینین |
vi träffas åtminstone en gång om året. |
لانیکه‌م |
åtminstone |
|
من ته‌نیا یه‌ک کرۆنم پێ ماوه |
jag har bara en krona kvar |
ته‌نیا |
bara |
|
به‌خۆشییه‌وه دێم |
jag kommer gärna |
به‌خۆشییه‌وه |
gärna |
|
ئاگره‌که به هاسانیی ده‌کوژێته‌وه کاتێک داره‌کان ته‌ڕبن |
elden slocknar gärna när veden är sur – |
به‌هاسانی |
gärna |
|
ڕه‌نگه گرینگ نه‌بێت |
det spelar kanske ingen roll |
له‌وانه‌یه |
kanske |
|
من به ئاسته‌م بڕوا ده‌که‌م |
jag tror knappast det |
به‌ئاسته‌م |
knappast |
|
ئەو ڕه‌نگه دووا که‌وتبێت |
han har möjligen blivit försenad |
ڕە‌نگه |
möjligen |
|
من به‌زۆریی له فه‌رهه‌نگدا له وشه ده‌گه‌ڕێم |
jag slår ofta upp ord i lexikon |
به‌زۆری |
ofta |
|
– ئێمه پێشتر ده‌ستمان پێ کردووه |
vi har redan börjat |
زووتر، پێشتر |
redan |
|
چاره‌یه‌کی ئاوا به‌دڵنیاییه‌وه باشترینە. |
en sådan lösning är säkert den bästa |
به‌دڵنیاییه‌وه |
säkert |
|
به‌ڕاستی هیوادارم که بتوانیت بێیت |
jag hoppas verkligen att du kan komma |
به‌ڕاستی |
verkligen |
وانەی (٣٣) ناوی کۆی ناسراو (اسم جمع) بۆ en
٢- ناوی کۆی ناسراو بۆ en:
بە گشتی na بە ناوی کۆی نەناسراو زیاد دەبێت. بێجگە لەو ناوانەی کە کۆی نەناسراویان هیچ یاسایەکی نییە.
|
piporna |
pipor |
|
kopparna |
koppar |
لەوانەی ٣١ ورد کردنەوەمان بۆ گروپی ett کرد، لەم وانەیەدا چەند نموونەیەک وردکردنەوە بۆ لە گروپی en دەکەین، هەروەک دەزانن هەر ناوێک چوار شێوە بە خۆوە دەگرێت و وردکردنهوهی وشە(صرف کلمە) بەمجۆرە دەبێت: تاکی ناسراو، تاکی نەناسراو، کۆی نەناسراو، کۆی ناسراو.
|
واتا |
وردکردنهوهی وشە |
کۆ(جمع( |
تاک )مفرد) |
||
|
ناسراو)معرفە) |
نەناسراو(نکرە) |
ناسراو(معرفە) |
نەناسراو(نکرە) |
||
|
پیپ |
pipa, pipan, pipor, piporna |
piporna |
pipor |
pipan |
en pipa |
|
حه‌فته |
vecka, veckan, vecko, veckorna |
veckorna |
veckor |
veckan |
en vecka |
|
شه‌پۆل |
Våg, vågen, vågor, vågorna |
vågorna |
vågor |
vågen |
en våg |
|
فنجان |
kopp ,koppen, koppar, kopparna |
kopparna |
koppar |
koppen |
en kopp |
|
ڕۆژ |
dag ,dagen , dagar . dagarna |
dagarna |
dagar |
dagen |
en dag |
|
خوشک |
syster ,systern, systrar, systrarna |
systrarna |
systrar |
systern |
En syster |
|
پارێزه‌ر |
advokat,advokaten, advokater, advokaterna |
advokaterna |
advokater |
advokaten |
en advokat |
|
ویستگە |
station ,stationen, stationer, stationerna |
stationerna |
stationer |
stationen |
en station |
|
ددان |
tand ,anden, tänder, tänderna |
tänderna |
tänder |
anden |
En tand |
|
کتێب |
boken ,boken, bokar, bokarna |
bokarna |
böcker |
boken |
En bok |
|
پزیشک |
läkaren, läkare, läkarna |
läkarna |
läkare |
läkaren |
läkare |
|
پیاو |
man, mannen, män, männen |
männen |
män |
mannen |
En man |
کورتکراوەی وانەکانی تایبەت بە ناو:
دەستە | گرووپ | کۆ(جمع( | تاک )مفرد) | |||
ناسراو)معرفە) | نەناسراو(نکرە) | ناسراو(معرفە) | نەناسراو(نکرە) | |||
١- | or | گرووپی en کە کۆتاییان a یە | -orna | -or | -n | en |
piporna | pipor | pipan | en pipa | |||
٢ | ar | گرووپی en کە کۆتاییان a نەبێت. | -arna | -ar | -n/en | en |
dagarna | dagar | dagen | en dag | |||
٣ | er | گرووپی en کە کۆتاییان a نەبێت. و هەندێک ett کە لە زمانی دیکەوە هاتوونەتە سویدی. | -erna | -er | -en | en/ett |
stationerna | stationer | stationen | en station | |||
-erna | -er | -et | Ett | |||
vinerna | viner | vinet | ett vin | |||
٤ | n | گرووپی ett کە کۆتاییان دەنگدار بێت. | -na | -n | -t | Ett |
äpplena | äpplen | äpplet | Ett äpple | |||
٥ | Ø | گرووپی ett کە کۆتاییان دەنگدار نەبێت. هەندێک گرووپی en | -en | Ø | et | Ett |
glasen | glas | glaset | Ett glas | |||
na | Ø | -n/en | en | |||
läkarna | läkare | läkaren | En läkare | |||
وانەی (٣٢) ناوی کۆ (اسم جمع) بۆ en
لەوانەی ٣٠ باسی ناوی کۆ (اسم جمع) بۆ گروپی خونسا واتە گروپی ett مان کرد.
لەم وانەیە باسی ناوی کۆ (اسم جمع) بۆ گروپی گشتی واتە گروپی en دەکەین.
ناوی کۆی نەناسراو بۆ en:
١- ئەگەر کۆتایی ناوەکە a بێت، a لە کۆتایی ناوەکە لادەچێت و or لە کۆتایی ناوەکە دێت:
|
کرۆن |
kronor |
en krona |
|
سه‌عات |
klockor |
en klocka |
|
پیپ |
pipor |
en pipa |
|
حه‌فته |
veckor |
en vecka |
|
کچ |
flickor |
en flicka |
|
قه‌ڵه‌م |
pennor |
En penna |
چەند ناوێک هەیە کە بە a کۆتاییان نایە بەڵام ناوی کۆی نەناسراوەکەیان or دەگرێت بۆ نموونە:
|
شه‌پۆل |
vågor |
en våg |
|
سه‌رپایی |
tofflor |
en toffel |
|
سووره‌گوڵ |
rosor |
en ros |
٢- ئەگەر کۆتایی ناوەکە a نەبێت، ئەم ناوانە بە سێ شێواز کۆ دەکرێنەوە کە یاسایەکی باوەڕپێکراوی نییە.
ا- ar لە کۆتایی ناوەکە دێت.
|
فنجان |
koppar |
en kopp |
|
ڕۆژنامه |
tidningar |
en tidning |
|
ساندویج |
smörgåsar |
en smörgås |
|
گۆڕە‌پان |
gårdar |
en gård |
|
به‌نده‌ر |
hamnar |
en hamn |
|
ڕۆژ |
dagar |
en dag |
|
پیاز |
lökar |
en lök |
|
لەم حاڵەتەدا ئەگەر کۆتایی ناوێک e/ le/ne/no/o بێت e یان o حەزف دەبێت. |
||
|
کوڕ |
pojkar |
En pojke |
|
مه‌ل |
fagålar |
En faågel |
|
سه‌حرا |
öknar |
En öken |
|
خوشک |
systrar |
En syster |
|
ئێواره |
aftnar |
En afton |
|
کچ |
döttrar |
En dotter |
ب- er لە کۆتایی ناوەکە دێت.
|
رستوران |
restauranger |
en restaurang |
|
پارێزه‌ر |
advokater |
en advokat |
|
ئه‌ندازیار |
ingenjörer |
en ingenjör |
|
جگەرە |
cigarretter |
en cigarrett |
|
ڕووه‌ک |
växter |
en växt |
|
ئەو ناوانەی کە بە ion/het/skap/else تەواو دەبن، هەمویان لە گروپی ناوە گشتییەکانن (en) و کۆی نەناسراویان بە er ە. |
||
|
هه‌واڵ |
nyheter |
en nyhet |
|
ویستگە |
stationer |
en station |
|
زانیاری |
kunskaper |
kunskap |
|
شیرینی |
bakelser |
bakelse |
|
هەندێک لە ناوەکانی ئەم بەشە، لە کاتی کۆدا یەکێک لە پیتەکانی دەگٶڕێت، بۆ نموونە aدەبێت بە ä یان o دەبێت بە ö. |
||
|
ددان |
tänder |
En tand |
|
وڵات |
länder |
Ett land |
|
کوڕ |
sänar |
En son |
|
پێ |
fötter |
En fot |
|
شار |
städer |
En stad |
|
برا |
bröder |
En bror |
|
کتێب |
böcker |
En bok |
ج- وەک ناوی تاکی نەناسراوە دەنوسڕێتەوە و هیچ گۆڕانێکی بە سەر نایەت:
ئەم حاڵەتە زیاتر بۆ ئەو ناوانەیە کە پاشگری نەتەوایەتی یان پیشەیی (are, -er) یان پاشگری دۆخی ئێستای کەسێک (ande/ende) بگرێت.
|
پزیشک |
läkare |
läkare |
|
بیلژیکیی |
belgier |
belgier |
|
موزیکژه‌ن |
musiker |
musiker |
|
سەرۆک |
ordförande |
ordförande |
|
پیاده |
gående |
gående |
|
ڕە‌نگکار |
målare |
En målare |
هەندێک ناو هیچ یاسیایەکی نییە وەک:
|
پیاو |
män |
En man |
|
مشک |
möss |
En mus |
|
قاز |
gäss |
En gås |
|
ده‌ریاوان |
sjömän |
En sjöman |
٢- ناوی کۆی ناسراو بۆ en:
لە وانەی ٣٣
وانەی (٣٠) ناوی کۆ (اسم جمع)
ناوی کۆ (اسم جمع)
لە وانەی ٢٦ باسی ناوی تاک ( مفرد) مان لە دوو گروپی خونسا و گشتی کرد و وتمان هەندێک لە ناوە نەناسراوەکان(نکرە) بە ett و هەندێکیان بە en لە سەرەتای ناوەکادا جیادەکرێنەوە.
بۆ حاڵەتی ناسرویش (معرفە) بۆ ناوە گشتییەکان en یانn و بۆ ناوە خونساکان et یانt وەک پاشگر(پسوند) بە کۆتایی ناوەکەوە دەنووسێت.
لەم وانەیە باسی ناوی کۆ (اسم جمع) بۆ گروپی خونسا واتە گروپی ett دەکەین.
لە زمانی کوردی و فارسی ناوی کۆی ناسراو و نەناسراو (معرفە و نکرە) بە هیچ هێمایەکی تایبەت جیا ناکرێنەوە و تەنیا لەروی واتا و ئاوڵناوی نیشانە (صفت اشارە) جیا دەبنەوە، بەڵام لە زمانی سویدی هێمامان هەیە بۆ جیاکردنەوەی.
بۆ ناوی کۆی نەناسراو:
١- ئەگەر کۆتایی ناوەکە پیتێکی دەنگدار بێت، n لە کۆتایی ناوەکە دێت:
|
سێو |
äpplen |
Ett äpple |
|
حیساب |
konton |
Ett konto |
|
تەمر |
frimärken |
Ett frimärke |
٢- ئەگەر کۆتایی ناوەکە پیتێکی بیدەنگ بێت، هیچ ناگرێت.
|
مناڵ |
barn |
Ett barn |
|
ساڵ |
år |
Et år |
|
بەر |
bär |
Ett bär |
|
لیوان |
glas |
Ett glas |
٣- هەندێک ناو هەیە کە ئەم یاسایانەی سەرەوە ناین گرێتەوە. هەندێکیان er دەگرن کە زۆر کەمن:
|
شەراب |
viner |
ett vin |
٤- تەنیا یەک ناوش هەیە کە کۆتاییەکەی ar ە ئەویش:
|
پەنجە |
fingrar |
Ett finger |
.
بۆ ناوی کۆی ناسراو:
١- ئەگەر کۆتایی ناوەکە پیتێکی دەنگدار بێت، na لە کۆتایی ناوەکە دێت:
|
سێو |
äpplena |
äpplen |
Ett äpple |
|
حیساب |
kontona |
konton |
Ett konto |
|
تەمر |
frimärkena |
frimärken |
Ett frimärke |
٢- ئەگەر کۆتایی ناوەکە پیتێکی بیدەنگ بێت، en لە کۆتایی ناوکە دێت.
|
مناڵ |
barnen |
barn |
Ett barn |
|
ساڵ |
åren |
år |
Et år |
|
بەر |
bären |
bär |
Ett bär |
|
لیوان |
glasen |
glas |
Ett glas |
وانەی (٢٩) جێناوی پرسیاری:
جێناوی پرسیاری لە زمانی سویدی:
لە وانەی ٢٥ باسمان کرد کە چۆن رستەیەک دەکەی بە پرسیاری.
بۆ ئەوەی لە زمانی سویدی رستەیەک بکەی بە حاڵەتی پرسیاری تەنیا جێی بکەر و فرمان دەگۆڕیت.
|
ئایا تۆ بە سویدی قسە دەکەی؟ |
Talar du svenska? |
|
ئایا گرێت بۆ باڵوێزخانە دەڕوات؟ |
Går Greta till ambassaden? |
جێناوی پرسیاری:
ئەگەر بمانهەوێ جێناوی پرسیاری بەکار بەرین، جێناو لە سەرەتای رستەدا دێت و پاشان فرمان و ... .
|
کوردی |
ئینگلیزی |
سویدی |
|
کێ |
Who |
vem |
|
چ، چی |
What |
vad |
|
بۆ |
Why |
varför |
|
کەی |
When |
när |
|
لە کوێ |
Where |
var |
|
هی کێ |
Whose |
vems |
|
کام |
Which |
vilken, vilket, vilka |
|
بۆ کوێ |
Where to |
vart |
|
لە کوێ |
Where from |
varifrån |
|
چۆن |
How |
Hur |
نموونە:
|
ئه‌و (مێ) کێیه؟ |
Vem är hon? |
|
ناوت چییه؟ |
Vad heter du? |
|
ماسییه‌که بایی چه‌نده؟ |
Vad kostar fisken? |
|
ساعەت چه‌نده؟ |
Vad är klockan? |
|
بۆچی ده‌گر‌یت؟ |
Varför gråter du? |
|
شه‌مه‌نده‌فه‌ره‌که که‌ی دێت؟ |
När kommer tåget? |
|
له کوێ ده‌ژیت؟ |
Var bor du? |
|
ئه‌مه کتێبی کێیه؟ |
Vems bok är detta? |
|
تۆ له کام پۆلیت؟ |
Vilken klass går du i? |
|
ژماره‌ی ته‌له‌فۆنه‌که‌ت چه‌نده؟ |
Vilket telefonnummer har du? |
|
بۆ کوێ سه‌فه‌ر ده‌که‌یت؟ |
Vart ska du åka? |
|
له کوێوه هاتووی/خه‌ڵکی کوێی؟ |
Varifrån kommer du? |
|
ئه‌تۆ چۆنیت؟ |
Hur mår du? |
|
ئه‌مه به چه‌نده؟ |
Hur mycket kostar det? |
|
سه‌عات چه‌نده؟ |
Hr mycket är klockan? |
تێبینی:
١- بۆ ناوی گروپی en لە vilken و گروپی ett لە vilket و بۆ ناوی کۆ لە vilka کەڵک وەردەگرین.
٢- Vad är klockan? و Hur mycket är klockan? یەک واتایان هەیە.
وانەی (٢٣) ژمارە لە زمانی سویدی:
ژمارە لە زمانی سویدی:
|
0 |
noll |
11 |
elva |
30 |
trettio |
|
1 |
en, ett |
12 |
tolv |
40 |
fyrtio |
|
2 |
två |
13 |
tretton |
50 |
femtio |
|
3 |
tre |
14 |
fjorton |
60 |
sextio |
|
4 |
fyra |
15 |
femton |
70 |
sjuttio |
|
5 |
fem |
16 |
sexton |
80 |
åttio |
|
6 |
sex |
17 |
sjutton |
90 |
nittio |
|
7 |
sju |
18 |
arton |
100 |
hundra |
|
8 |
åtta |
19 |
nitton |
1,000 |
tusen |
|
9 |
nio |
20 |
tjugo |
میلیۆن |
en miljon |
|
10 |
tio |
21 |
tjugoen, tjugoett |
بیلیۆن |
en miljard |
|
|
|
22 |
tjugotvå |
تریلیۆن |
en biljon |
وانەی (٢١) پیتی sch/skj/stj/sion/tion/
sch/skj/stj/sion/tion/
ئەم پیتانە لە بەشی باکووری وڵاتی سوید بە شێوەی "ش" بەڵام لە ناوەند و باشووری ئەم وڵاتە بەشێوەی " خ ی نزیک بە ه لە ناو قوڕگەوە بە نەرمی" دەردەبڕدرێت. لە نموونەکاندا جوان سەیری بکەن و لە گەڵی دووپاتی کەنەوە.
|
پیت |
وشە |
واتا |
|
sch
|
Dusch |
دووش |
|
galosch |
که‌وشی لاستیکی |
|
|
schal |
شاڵ |
|
|
schah |
شا |
|
|
schas |
بۆ دەنگدانی ئاژەڵ |
|
|
rutschar |
خلیسکاندن |
|
|
skj |
Skjorta |
کراس |
|
Skjul |
هۆده‌ی زه‌خیره |
|
|
skjuter |
خستنه‌دوا |
|
|
skjuts |
سواربوون |
|
|
stj |
stjärna |
ئه‌ستێره |
|
stjärt |
کوون |
|
|
stjälk |
لاسک |
|
|
stjäl |
دزین |
|
|
sion |
division |
دابەش |
|
vision |
دیدی دوور |
|
|
permission |
مۆڵه‌ت |
|
|
tion |
station |
وێستگا |
|
Auktion |
هه‌ڕاج |
|
|
emigration |
کۆچکردن |
وانەی (٢٠) پیتی TJ/RS/SJ:
TJ : پێکەوە "ش" دەخوێندرێنەوە:
|
وشە |
واتا |
|
tjugo |
بیست |
|
tjuv |
دز |
|
tjata |
چه‌نه لێدان |
|
tjack |
موخه‌ده‌رات |
|
tjänstgöra |
خزمه‌ت کردن |
RS : پێکەوە "ش" دەخوێندرێنەوە:
|
وشە |
واتا |
|
mors |
سه‌لام |
|
orsak |
هۆ |
|
kors |
خاچ |
|
förstås |
بێگومان |
|
värst |
خراپترین |
|
färsk |
تازه |
|
norsk |
نه‌رویژی |
|
försök |
هه‌وڵ |
|
ursäkta |
ببوورە |
ئەگەر لە رستەیەک دا وشەیەک بە R کۆتایی بێت و وشەی دوای ئەو بە S دەست پێبکات ئەم یاسایە ئەویش دەگرێتەوە. بۆنموونە لە:
Var satt du?
Ursäkta, men du kommer för sent.
SJ : پێکەوە " خ ی نزیک بە ه لە ناو قوڕگەوە بە نەرمی " دەخوێندرێنەوە:
|
وشە |
واتا |
|
sjuk |
نەخۆش |
|
sju |
حەوت |
|
sjal |
شاڵ |
|
själ |
روح |
|
själv |
خۆی |
|
sjuder |
به‌کاوه‌خۆ کوڵاندن |
|
Sjunger |
ئاواز خوێندن |
|
sjunker |
نقوم بوون |
وانەی (١٩) پیتی C:
پیتی C :
پیتی C ئەگەر پێش پیتە دەنگدارە سەختەکان (A O U Å) بێت، بە شێوەی “ K” دەخوێندرێتەوە.
و ئەگەر پێش پیتە دەنگدارە نەرمەکان (E I Y Ä Ö) بێت، بە شێوەی " S " دەخوێندرێتەوە.
|
A O U Å |
E I Y Ä Ö |
||
|
وشە |
واتا |
وشە |
واتا |
|
cancer |
شێرپه‌نجه |
cell |
شانه، سلول |
|
campa |
چادر هه‌ڵدان |
citron |
لیمۆ |
|
cup |
کاس، کاپ |
cykel |
پاسکیل |
CK: زۆربەی C یەکان لە گەڵ K دێت بە شێوەیCK و لە ناوەڕاستی وشەدا، کە لە وانەکانی پێشوودا باسمان کرد کە وەک KK لە گەڵیان دەجوڵێین و واتە تەنیا بە K دەخوێندرێتەوە.
|
وشە |
واتا |
|
klockan |
سه‌عات |
|
jack |
درز |
|
flicka |
کچ |
|
räcker |
درێژ کردن |
|
skicka |
ناردن |
CH : لە زمانی سویدی زۆر کەمە و زیاتر لە گەڵ S بە شێوەی SCH دێت. CH بۆ ناو و شوێنی تایبەت زیاتر بەکار دێت و CH بە چەندین شێواز دەردەبڕدرێت.
|
وشە |
واتا |
|
Charm |
مه‌کر |
|
champagne |
شه‌مپه‌ین |
|
Chans |
شانس |
|
Chef |
سه‌رۆک |
|
och |
و |
|
touchar |
به‌رکه‌وتن |
|
chark |
باستورمه |
|
Choklad |
چوکلات |
SCH : لە وانەکانی داهاتوو و لە بەشی پیتە سێ دانەییەکان باسی دەکەین.
وانەی (١٨) پیتی K:
پیتی K:
پیتی K ئەگەر پێش پیتە دەنگدارە سەختەکان (A O U Å) بێت، بە شێوەی )“ K”ک ( دەخوێندرێتەوە.
و ئەگەر پێش پیتە دەنگدارە نەرمەکان (E I Y Ä Ö) بێت، بە شێوەی "ش" دەخوێندرێتەوە.
|
A O U Å |
E I Y Ä Ö |
||
|
وشە |
واتا |
وشە |
واتا |
|
kan |
توانین |
kedja |
زنجیر |
|
kopp |
فنجان |
kines |
چینی |
|
kultur |
کولتوور |
kyss |
ماچ |
|
kår |
ده‌سته |
kärlek |
ئه‌ڤین |
|
|
|
köra |
لێخوڕین |
KN :
لە زمانی سویدی KN بە پێچەوانەی زمانی ئینگلیزی هەر دووک پیتەکە واتە K و N دەخوێندێرێنەوە.
|
وشە |
واتا |
|
knyta |
گرێدان |
|
knäppa |
شێت |
|
knappast |
به ئاسته‌م |
|
knut |
گرێ |
|
knacka |
ته‌قته‌ق کردن |
SK:
پیتی SK ئەگەر پێش پیتە دەنگدارە سەختەکان (A O U Å) بێت، بە شێوەی “ SK” دەخوێندرێتەوە.
و ئەگەر پێش پیتە دەنگدارە نەرمەکان (E I Y Ä Ö) بێت، بە دوو شێوەی "ش" یان "خ ی نزیک بە ه " دەخوێندرێتەوە.
تێبینی: لە بەشی باکووری وڵاتی سوید SK پێش پیتە دەنگدارە نەرمەکان بە شێوەی "ش" و بەڵام لە ناوەند و باشووری ئەم وڵاتە بەشێوەی " خ ی نزیک بە ه لە ناو قوڕگەوە بە نەرمی" دەردەبڕدرێت. کە لە نموونەکاندا جوان سەیری بکەن و لە گەڵی دووپاتی کەنەوە.
|
A O U Å |
E I Y Ä Ö |
||
|
وشە |
واتا |
وشە |
واتا |
|
ska |
ئامرازی داهاتوو |
sked |
که‌وچک |
|
sko |
پێڵاو |
skina |
دره‌وشانه‌وه |
|
skulle |
ئامرازی داهاتوو |
skydda |
پاراستن |
|
skål |
کاسه |
skära |
داس |
|
|
skön |
جوان |
|
"KJ" ئەم دوو پیتەش پێکەوە دەنگی "ش" دەدەن. بۆ نمونە:
kjol واتە: دامه‌ن، ته‌نووره
وانەی (١٧) NG و GN
NG و GN
NG ئەگەر پاش دەنگدارەکان بێت، لەم حاڵەتەدا N بەتاوای دەردەبڕین بەڵام G بە سووکی. بەڵام ئەگەر لە وشەیەک کە چەندین بڕگە (سیلاب) بێت NوG نابێ لێک جیا بکرێتەوە. بۆ نموونە: sång –en= sången
|
وشە |
واتا |
|
lång |
درێژ |
|
långa |
(درێژ) |
|
sång |
گۆرانی |
|
sången |
(گۆرانی) |
|
ung |
لاو |
|
unga |
(لاو) |
|
ring |
بازنه |
|
ringa |
(بازنه) |
GN ئەگەر پاش دەنگدارەکان بێت، لەم حاڵەتەدا N بەتاوای دەردەبڕین بەڵام G بە سووکی.
|
وشە |
واتا |
|
lugn |
ئارام |
|
lugna |
(ئارام) |
|
regn |
باران |
|
regnet |
(باران) |
|
ugn |
ته‌ندور |
|
ugnen |
(ته‌ندور) |
|
vagn |
ڤاگۆن |
|
vagnen |
(ڤاگۆن) |
"GN"
ئەگەر لە سەرەتای وشە بێت N وG بەتەواوی دەردەبڕدرێت.
|
وشە |
واتا |
|
gnista |
بریسک |
|
gnida |
ساوین |
|
gnola |
زه‌مزه‌مه‌کردن |
|
gnägga |
حیلاندن |
وانەی (١٦) پیتی G :
پیتی G :
پیتی G ئەگەر پێش پیتە دەنگدارە نەرمەکان (A O U Å) بێت
بە شێوەی )“ G”گ ( دەخوێندرێتەوە.
و ئەگەر پێش پیتە دەنگدارە نەرمەکان (E I Y Ä Ö) بێت
بە شێوەی )“ J”یێ( دەخوێندرێتەوە.
|
A O U Å |
E I Y Ä Ö |
||
|
پیت |
واتا |
پیت |
واتا |
|
gata |
شەقام |
ge |
پێشکه‌شکردن |
|
god |
باش |
gilla |
لاپه‌سه‌ندبوون |
|
gul |
زەرد |
gymnastik |
ژمناستیک |
|
gå |
به پێ ڕۆیین |
gärna |
به‌خۆشییه‌وه |
|
|
|
göra |
کردن |
پیتی G پاش R و L بە شێوەی )“ J”یێ( دەخوێندرێتەوە.
|
پیت |
واتا |
پیت |
واتا |
|
färg |
ڕە‌نگ |
älg |
گاکێوی |
|
berg |
چیا |
helg |
پشوو |
|
borg |
قەڵا |
svalg |
گه‌روو |
|
märg |
مۆخ |
sälg |
جۆرێک داره‌بی |
|
torg |
مەیدان |
talg |
دووگ |
وانەی (١٥) پیتی L ، R:
L لە زمانی سویدی وەک L ی ئینگلیسی نییە و زۆر نزیکە لە "ل" ی کوردی نەک "ڵ" وەک وشەی "کل"
|
väl |
باش |
|
mjölk |
شیر |
|
lunch |
نانی نیوەڕۆ |
|
telefon |
تەلێفۆن |
|
tills |
هەتا |
|
bil |
ئۆتۆمبیل |
|
kalender |
رۆژژمێر |
|
klar |
ڕوون |
|
hall |
ساڵۆن |
|
klocka |
کاتژمێر |
R لە زمانی سویدی حاڵەتێکی ئاهەنگینی هەیە.
|
وشە |
واتا |
|
rum |
ژوور |
|
bror |
برا |
|
morgon |
بەیانی |
|
bröd |
نان |
|
har |
کرداری یارمه‌تی |
|
krona |
تاج |
لە هەندێک وشەداR ناخوێندرێتەوە بە تایبەت ئەو کاتانەی لە گەڵ n , d , t بە شێوەی rt // rd rn دێت.
|
rn |
rd |
rt |
|||
|
وشە |
واتا |
وشە |
واتا |
وشە |
واتا |
|
Järn |
ئاسن |
bord |
مێز |
förort |
په‌راوێزی شار |
|
barn |
منداڵ |
gård |
گۆڕە‌پان |
svart |
ڕە‌ش |
|
torn |
بورج |
vård |
چاوه‌دێریی |
sport |
وه‌رزش |
وانەی (١٤) پیتی J:
پیتی J :
J وەک J ئینگلیسی تەلەفوز ناکرێت وەک Y ئینگلیسی یان "ی" کوردی تەلەفوز دەکرێت، بێجگە لەو وشانەی کە لە زمانی فەرەنسیەوە هاتونەتە زمانی سویدی.
J ئەگەر دوای G,D,L,H بێت، دەبێتە هۆی بێدەنگ بوونی ئەم پیتانە. بە واتایەکی تر G,D,L,H ناخوێندرێنەوە.
|
پیت |
واتا |
پیت |
واتا |
پیت |
واتا |
|
Ja |
به‌ڵێ |
Jourhavande |
کێشکدار |
gjorde |
کردی |
|
jul |
کریسمه‌س |
JournalIst |
ڕۆژنامه‌وان |
djur |
ئاژەڵ |
|
jag |
من |
jargong |
پسپۆڕ |
hjälp |
یارمه‌تی |
|
jobb |
کار |
|
|
ljus |
ڕووناک |
|
adjö |
ماڵئاوا |
|
|
|
|
|
färja |
که‌شتی |
|
|
|
|
|
börjar |
ده‌ست پێ کردن |
|
|
|
|
|
nej |
نه‌خێر |
|
|
|
|
|
säljer |
فرۆشتن |
|
|
|
|
|
mjölk |
شیر |
|
|
|
|
وانەی (١٣) پیتە دووپاتەکان:
پیتە دووپاتەکان:
لە زمانی سۆئێدی ئەگەر پیتێکی دەنگدار پێش دوو دەنگداری وەک یەک (دووپاتە) بێت ئەو دەنگدارە کورت دەبێتەوە. هەر وەها لە بەر ئەوەی دەبڵ kk لە زمانی سۆئێدی نییە بە شێوەی ck دێت ئەویش هەر ئەم یاسایە دەیگرێتەوە و هەروەها mn .
|
وشە |
واتا |
وشە |
واتا |
|
vägen |
رێگا |
väggen |
دیوار |
|
fina |
جوان |
finna |
دۆزینەوە |
|
dagen |
رۆژ |
daggen |
شه‌ونم |
|
mata |
خۆراک پێدان |
matta |
فەڕش |
|
lila |
وه‌نه‌وشه‌یی |
lilla |
بچووک |
|
hat |
رق |
hatt |
کڵاو |
|
lam |
لاواز |
lamm |
بەرخ |
|
mat |
خۆراک |
matt |
بێهێز |
|
föl |
جوانوو |
föll |
کەوت |
|
lok |
لۆکۆمۆتیڤ |
lock |
لوول |
|
|
|
välkomna |
به‌خێرهات |
لە زمانی سۆئێدی پیتە بێدەنگەکان ئەگەر پاش پیتە دەنگدارە کورتەکان بێن درێژ دەبنەوە. بۆ نموونە سەیری ئەم ڤیدئۆ بکەن. بەراورد pappa و mamma ی سۆئێدی لە گەڵ " papa” “ mama”"ی ئینگلیزی.
وانەی (١٠) پیتی ö:
پیتی ö:
بۆ ئەوەی بە باشی شێوەی دەربرینی ئەم پیتە فێربن، سەیری ئەم ڤیدئۆیە بکەن. و لە گەڵی دووپاتی کەنەوە.
|
ö ی درێژ |
واتا |
ö ی کورت |
واتا |
|
för |
زۆر |
förr |
جاران |
|
söt |
شیرین |
börjar |
ده‌ست پێ کردن |
|
hör |
بیستن |
dörr |
ده‌رگا |
|
bröd |
نان |
större |
گه‌وره‌تر |
|
kör |
به‌رده‌وام |
mörk |
تاریک |
|
nöt |
فه‌ندوق |
lönn |
نهێنی |
|
stör |
بێزار کردن |
nödd |
ناچار |
|
öga |
چاو |
mjölk |
شیر |
|
öra |
گوێ |
fönster |
په‌نجه‌ره |
|
lön |
مووچه |
höst |
پائیز |
بەراورد کردن:
|
ö ی درێژ |
واتا |
ö ی کورت |
واتا |
|
för |
زۆر |
förr |
جاران |
|
stör |
بێزار کردن |
större |
گه‌وره‌تر |
|
nöt |
فه‌ندوق |
nödd |
ناچار |
|
lön |
مووچه |
lönn |
نهێنی |
|
öga |
چاو |
höst |
پائیز |
وانەی (٩) پیتی Ä:
پیتی Ä:
بۆ ئەوەی بە باشی شێوەی دەربرینی ئەم پیتە فێربن، سەیری ئەم ڤیدئۆیە بکەن. و لە گەڵی دووپاتی کەنەوە.
|
Ä ی درێژ |
واتا |
Ä ی کورت |
واتا |
|
här |
لێره |
ärr |
شوخت |
|
där |
لەوێ |
färja |
که‌شتی |
|
bär |
به‌ر |
värre |
خراپتر |
|
järn |
ئاسن |
märker |
تێبینی کردن |
|
lära |
فێرکردن |
ärm |
قۆڵ |
|
väg |
ڕێگا |
vägg |
دیوار |
|
väl |
چاک، زۆر |
kväll |
ئێوارێ |
|
läser |
خوێندنه‌وه |
vän |
هاوڕێ |
|
näsa |
که‌پو |
bäst |
باشترین |
|
tävlar |
پێشبڕکێ کردن |
nästa |
دوواتر |
بەراورد کردن:
|
Ä ی درێژ |
واتا |
Ä ی کورت |
واتا |
|
här |
لێره |
ärr |
شوخت |
|
järn |
ئاسن |
ärm |
قۆڵ |
|
näsa |
که‌پو |
nästa |
دوواتر |
|
väg |
ڕێگا |
vägg |
دیوار |
|
väl |
چاک، زۆر |
kväll |
ئێوارێ |
وانەی (٨) پیتی Y:
پیتی Y:
بۆ ئەوەی بە باشی شێوەی دەربرینی ئەم پیتە فێربن، سەیری ئەم ڤیدئۆیە بکەن. و لە گەڵی دووپاتی کەنەوە.
|
Y ی درێژ |
واتا |
Y ی کورت |
واتا |
|
syr |
درووین |
synd |
گوناهـ |
|
tyg |
په‌ڕۆ |
trygg |
دڵنییا |
|
fyra |
چوار |
hytter |
مست هه‌ڵسوڕاندن |
|
hyra |
کرێ |
tycker |
پێوابوون |
|
byte |
گۆڕینه‌وه |
lyssner |
گوێگرتن |
|
ny |
نوێ |
nyss |
هه‌ر ئێستا |
|
yta |
ڕووبه‌ر |
flytter |
گواستنه‌وه |
|
by |
گوند |
mycket |
زۆر |
|
flyter |
هاسان رۆیشتن |
syster |
خوشک |
|
fryser |
به‌ستن |
lyfter |
به‌رزکردنه‌وه |
بەراورد کردن:
|
Y ی درێژ |
واتا |
Y ی کورت |
واتا |
|
syr |
درووین |
synd |
گوناهـ |
|
ny |
نوێ |
nyss |
هه‌ر ئێستا |
|
tyg |
په‌ڕۆ |
trygg |
دڵنییا |
|
byte |
گۆڕینه‌وه |
hytter |
مست هه‌ڵسوڕاندن |
|
flyter |
هاسان رۆیشتن |
flytter |
گواستنه‌وه |
وانەی (٧) پیتی I:
پیتی I:
بۆ ئەوەی بە باشی شێوەی دەربرینی ئەم پیتە فێربن، سەیری ئەم ڤیدئۆیە بکەن. و لە گەڵی دووپاتی کەنەوە.
|
Iی درێژ |
واتا |
Iی کورت |
واتا |
|
i |
لە، بە |
vinner |
بردنەوە |
|
vin |
شەڕاب |
finner |
دۆزینەوە |
|
fin |
جوان، باش |
viss |
دیاریکراو |
|
vis |
ژیر |
tigger |
سواڵ کردن |
|
bil |
ئۆتۆمبیل |
villa |
ڤیلا |
|
tiger |
بەبر |
hitter |
بینینه‌وه |
|
hit |
ئێره |
flicka |
کچ |
|
vila |
پشوو |
min |
هی من |
|
dit |
ئه‌وێ |
din |
هی تۆ |
|
bit |
به‌ش |
timme |
سه‌عات |
بەراورد کردن:
|
Iی درێژ |
واتا |
Iی کورت |
واتا |
|
vin |
شەڕاب |
vinner |
بردنەوە |
|
fin |
جوان، باش |
finner |
دۆزینەوە |
|
vis |
ژیر |
viss |
دیاریکراو |
|
tiger |
بەبر |
tigger |
سواڵ کردن |
|
vila |
پشوو |
villa |
ڤیلا |
وانەی (٦) پیتی E:
پیتی E:
بۆ ئەوەی بە باشی شێوەی دەربرینی ئەم
پیتە فێربن، سەیری ئەم ڤیدئۆیە بکەن. و لە گەڵی دووپاتی کەنەوە.
|
Eی درێژ |
واتا |
Eی کورت |
واتا |
|
ser |
بینین |
en |
یەک |
|
ben |
لاق |
fem |
پێنج |
|
mer |
زیاتر |
ett |
یەک |
|
sen |
پاشان |
rem |
قایش |
|
te |
چا |
mest |
زیاترین |
|
ren |
خاوێن |
hem |
ماڵ |
|
paket |
پاکەت |
men |
بەڵام |
|
brev |
نامە |
hetta |
گەرما |
|
het |
داغ |
den |
ئەو |
|
det |
ئەو |
Igen |
دیسان |
بەراورد کردن:
|
Eی درێژ |
واتا |
Eی کورت |
واتا |
|
det |
ئەو |
den |
ئەو |
|
mer |
زیاتر |
men |
بەڵام |
|
ben |
لاق |
en |
یەک |
|
sen |
پاشان |
hem |
ماڵ |
|
het |
داغ |
hetta |
گەرما |
وانەی (٥) پیتی Å:
پیتی Å:
بۆ ئەوەی بە باشی شێوەی دەربرینی ئەم پیتە فێربن، سەیری ئەم ڤیدئۆیە بکەن. و لە گەڵی دووپاتی کەنەوە.
|
Åی درێژ |
واتا |
Åی کورت |
واتا |
|
år |
ساڵ |
gång |
باریکەڕێ |
|
måne |
مانگ |
mått |
پێوانە |
|
stå |
وانواندن |
lång |
درێژ |
|
mål |
ئامانج |
måste |
پێویست بوون |
|
gå |
پیادەرۆ |
sång |
گۆرانی |
|
tråd |
دەزوو |
ånga |
هەڵم |
|
båt |
بەلەم |
hålla |
گرتن |
|
tåg |
قەتار |
ålder |
تەمەن |
|
hål |
کون |
många |
زۆر |
|
våt |
تەڕ |
ånger |
پەشیمانی |
بەراورد کردن:
|
Åی درێژ |
واتا |
Åی کورت |
واتا |
|
gå |
پیادەرۆ |
gång |
باریکەڕێ |
|
år |
ساڵ |
sång |
گۆرانی |
|
Hål |
کون |
hålla |
گرتن |
|
måne |
مانگ |
många |
زۆر |
|
båt |
بەلەم |
mått |
پێوانە |
وانەی (٤) پیتی U:
پیتی U:
بۆ ئەوەی بە باشی شێوەی دەربرینی ئەم پیتە فێربن، سەیری ئەم ڤیدئۆیە بکەن. و لە گەڵی دووپاتی کەنەوە.
|
Uی درێژ |
واتا |
U ی کورت |
واتا |
|
fru |
خانم |
frukt |
میوە |
|
kul |
خۆش |
upp |
سەرەوە |
|
ut |
دەرەوە |
brunn |
بیری ئاو |
|
sur |
ترش |
lunch |
نانی نیوەڕۆ |
|
nu |
ئێستا |
under |
لە ژێر |
|
mus |
مشک |
buss |
ئۆتوبوس |
|
hur |
چۆن |
luft |
با |
|
tur |
گەشت |
tunn |
تەنک |
|
hus |
خانوو |
rum |
جێگا |
|
brun |
قاوەیی |
mun |
دەم |
بەراورد کردن:
|
Uی درێژ |
واتا |
U ی کورت |
واتا |
|
fru |
خانم |
frukt |
میوە |
|
brun |
قاوەیی |
brunn |
بیری ئاو |
|
ut |
دەرەوە |
upp |
سەرەوە |
|
nu |
ئێستا |
under |
لە ژێر |
|
hus |
خانوو |
buss |
ئۆتوبوس |
وانەی (٣) پیتی O:
پیتی O:
بۆ ئەوەی بە باشی شێوەی دەربرینی ئەم پیتە فێربن، سەیری ئەم ڤیدئۆیە بکەن. و لە گەڵی دووپاتی کەنەوە.
|
Oی درێژ |
واتا |
O ی کورت |
واتا |
|
krona |
تاج |
hon |
ئەو (مێ) |
|
Sol |
خۆر |
moster |
پوور |
|
bo |
کولانە، سامان |
ost |
په‌نییر |
|
Stor |
گەورە |
Hotell |
هوتێل |
|
bok |
کتێب |
ond |
ئازارخراپ، |
|
fot |
پێ |
bomull |
لۆکە |
|
bror |
برا |
fort |
خێرا |
|
God |
باش |
bonde |
جوتیار |
|
ro |
ئاسوودەیی |
tom |
خالیی |
|
Mot |
دژ |
kort |
کورت |
بەراورد کردن:
|
Oی درێژ |
واتا |
O ی کورت |
واتا |
|
krona |
تاج |
hon |
ئەو (مێ) |
|
bok |
کتێب |
ost |
په‌نییر |
|
bror |
برا |
fort |
خێرا |
|
God |
باش |
tom |
خالیی |
|
ro |
ئاسوودەیی |
kort |
کورت |
وانەی (٢) پیتی A:
پیتە دەنگدارەکان:
پیتە دەنگدارەکان لە زمانی سوئێدی ٩ دانەن کە بریتین لە:
دەنگدارە سەختەکان:A O U Å
دەنگدارە نەرمەکان: E I Y Ä Ö
ئەو پیتانەش بە دوو
شێوەی کورت و دریژ دێن.
پیتی A:
بۆ ئەوەی بە باشی شێوەی دەربرینی ئەم پیتە فێر بن، سەیری ئەم ڤیدئۆیە بکەن. و لە گەڵی دووپاتی کەنەوە.
|
Aی درێژ |
واتا |
A ی کورت |
واتا |
|
glas |
شووشە- لیوان |
glass |
بەستەنیی |
|
stad |
شار |
vatten |
ئاو |
|
dag |
رۆژ |
dagg |
شەونم |
|
vad |
چ |
kaffe |
قاوە |
|
mat |
خۆراک |
matt |
بێهێز |
|
tal |
ئاخافتن |
han |
ئەو(نێر) |
|
tak |
میچ |
tack |
سپاس |
|
lat |
تەمەڵ |
kan |
توانین |
|
ska |
بۆ سازکردنی داهاتوو |
hade |
هەیبوو |
|
har |
کرداری یارمەتی |
hall |
سالۆن |
بەراورد کردن:
|
درێژ A |
واتا |
کورت A |
واتا |
|
Glas |
بەستەنی |
glass |
بەستەنیی |
|
dag |
رۆژ |
dagg |
شەونم |
|
mat |
خۆراک |
matt |
بێهیز |
|
tak |
میچ |
tack |
سپاس |
|
hal |
خز |
haII |
سالۆن |
|
tal |
ئاخافتن |
taII |
سنەوبەر |
وانەی (١) پیتەکان
ئێمە تێدەکۆشین بە باشترین شێوە و بە کەڵک وەرگرتن لە ئەمڕۆییترین مێتۆد ئێوەی خوازیارانی فێربوونی زمانی سویدی فێری ئەم زمانە بکەین: بۆ دەستپێکی فێر بوون کە لە پیتەکان دەست پێدەکەین کەڵکمان لەم سایتانە وەرگرتووە:
1- lexin
2- 101languages
بۆ فێر بوونی هەر زمانێک پێویستە پیتەکانی ئەو زمانە بناسین و فێری بین، بۆیە من لێرە لە پێش هەموو شتێک بە پێویستی دەزانم کە پیتەکانی زمانی سوئێدیتان پێ بڵێم. زمانی سوئێدی لە ٢٩ پیت پێک هاتووە. کە بریتین لە:
|
Aa Bb Cc Dd Ee Ff Gg Hh Ii Jj Kk Ll Mm Nn Oo Pp Qq Rr Ss Tt Uu Vv Ww Xx Yy Zz Åå Ää Öö |
بۆ ئەوەی کە بە دروستی فێری دەربرینی ئەم پیتانە بن. سەیری ئەم ڤیدئۆیە بکەن و جەند جار لە گەڵ ڤیدۆکە دووپاتی کەنەوە