اسم:  substantiv

اسم کلمه ای است که برای معین کردن و مشخص کردن انسان، حیوان، اشیا، گیاهان،‏ وضع، حالت، موقعیت، مواد، عناصر  و بطور کلی همە موجودات بکار برده می شود.

تقسیمات اسم در زبان سوئدی :

١- اسم عام و اسم خاص

اسم عامgemensam ، اسمی است که بر همه افراد و اشیاء و مفاهیم دلالت کند و بین همه آنها مشترک باشد

کتاب	bok
خانە	hus

اسم خاص، egennamn: اسمی است که تنها به یک فرد یا شی اشاره دارد و همه را شامل نمی‌شود:

گوستاو پادشاه سوئد	Gustav
شهر استکهولم	Stockholm

اسم‌های خاص را به چندین دسته می‌توان تقسیم کرد:

اسم مخصوص انسان‌ها: مانند Andrsson, Arash

اسم مخصوص اماکن مختلف جغرافیایی مانند: Stockholm، Sverige

اسامی مخصوصی که بیشتر از یکی نیستند، Gustav ، Koranen

نکتە: اسم خاص را جمع نمی‌بندند.

اسم مشخص و اسم ‏ذهنی  abstrakta och konkreta substantiv

اسم مشخص konkreta substantiv:

اسمی که بطور مستقل مفهومی خارج از ذهن داشته باشد و قابل لمس باشد. 

زن	kvinna
کودک	barn
گربه	katt
شاگرد	elev
‏اسب	häst
سرخس	fluga
توس	ormbunke
لامپ	björk
هوا	lampa
روزنامه	luft
زن	tidning
صندلی	stol

اسم ‏ذهنی substantiv abstrakta:

اسمی که به طور مستقل در خارج از ذهن وجود ندارد و وجود آن وابسته به مفهوم دیگریست. 

شادی	glädje
بیماری	sjukdom
فروتنی	ödmjukhet
خوبی	Godhet
عشق	kärlek
سعادت	lycka
کار	arbete
استراحت	vila
خبر	nyhet
فرهنگ	kultur
مناظره	debatt
درس	lektion

اسم ساده و اسم مرکب

اسم ساده: اسمی که دارای یک بخش است و نمی‌توان آن را به دو یا چند بخش تقسیم کرد.

زن	kvinna
کودک	barn
گربه	katt
شاگرد	elev

 اسم مرکب: اسمی که از دو یا چند بخش تشکیل شده‌است:

‏بیمارستان	sjukhus
‏کامیون، بارکش	lastbil
‏مرکز درمانی	sjukvårdsinrättning
‏حمام‏	badrum
‏دفتر کار‏	tjänsterum
‏اتاق مریض	sjukrum

 جنس genus:

 در زبان سوئدی اسم بە دو نوع جنس اسامی en  واسامی ett   تقسیم میشوند.  و اسم و صفت مطابق آن صرف میشود. و در کتابها با اسامی گوناگونی می آیند:

اسامی en	n-genus	Utrum	En ord
اسامی ett	t-genus	Neutrum	Ett ord

 مثال:

یک دختر	en flicka	یک ماشین	en bil
یک سیب	ett äpple	یک خانه	ett hus

تقریبا ٧٥ درصد اسامی زیر از نظر جنسیت جزو en ord  هستند. جنس اسامی سوئدی را تا حدودی میتوان از روی معنی یا فرم (اغلب پسوند) حدس زد.

اسامی زیر از نظر جنسیت در en ord  قرار میگیرند:

الف: از روی معنی:

معنی	مثال	استثنا
بیشتر انسانها	en far, en lärare	ett barn, ett biträde, ett geni
اکثر حیوانات	en fisk, en höna	ett djur, ett får, ett bi, ett lejon
ماهها و فصول و روزها و بخشهای روز	en fredag, en timme ,  januari, hösten, våren	ett dygn
درختان، گل، درختچه	granen, apeln, rosen	ett trädبعضی از میوەها

ب: از روی فرم یا پسوند، اسامی کە ختم میشوند بە:

پسوند	مثال	استثنا
a	en gata, en krona, en människa	ett drama, ett öga, ett hjärta ett öra
are	en lärare, en stockholmare	ett altare
dom	en sjukdom, kristendomen
else	en rörelse, en styrelse	ett fängelse
het	en svaghet, en personlighet
ing/ning	en parkering, en höjning
ion	en station, en religion
ism	realismen, socialismen
nad	en byggnad, tystnaden
or	en dator, en agitator

اسامی زیر در زیر از نظر جنسیت در ett ord  قرار میگیرند:

الف: از روی معنی:

-  قارە، کشور، استان و شهر جزو نامهای ett  میباشند. هرچند نشانە ett ord   در این اسامی دیدە نمیشود ولی هرگاه همراه فعل vara بیایند صفت در آن t  میگیرد. در بخش صفت بیشتر بە آن میپردازیم.

Stockholm är stort.

- تمامی حروف الفبا ett  هستند:

ett a, ett b

- بخشهای زبان:

nuet, jaget, ett nej

ب: از روی فرم یا پسوند، اسامی کە ختم میشوند بە:

پسوند	مثال	استثنا
ande	ett antagande	اشخاص: en sökande, en studerande
ende	ett leende, ett utseende
um	ett faktum, ett museum, ett gymnasium

اسم بر اساس تعداد  Numerus (antal)

اسم‌ مفرد، Singular  : اسمی که بر یک شخص، چیز یا یک مفهوم دلالت کند

ماشین	bil
صندلی	stol
مرد	man
‏کت	jacka
لیوان	mugg
زن	kvinna
‏رومیزی، سفره	duk

 اسم جمع Plural: اسم‌هایی که به بیش از یک فرد، کالا یا مفهوم اشاره کنند. نشانەهای آن عبارتند از:

-or, -er, -ar, -n, Ø,  یا r و تعدادی بیقاعدە.

زنان	kvinor	or
ماشینها	bilar	ar
گربەها	katter	er
کارها	arbeten	n
بچەها	barn	Ø
مردها	män	بیقاعدە

معرفه و نکره bestämd och obestämd

نکره obestämd:

  اسمی کە برای خواننده یا شنونده آشنا نباشد.

معرفه bestämd 

اسمی که برای شنونده یا خواننده آشنا باشد.

حرف تعریف معرفه و نکره ‏ artikel

سە نوع حرف تعریف یا آرتیکل در زبان سوئدی وجود دارد:

١- حرف تعریف نکرە  obestömd artikel کە عبارتند از: en   و ett

تنها در ابتدای اسامی  مفر  می آید بدون اینکە بە اسم بچسبند.

یک تابلو	en tavla
یک میز	ett bord

برای اسامی جمع نشانە حرف تعریف نکرە وجود ندارد.

٢- حرف تعریف معرفە bestämd slutartikel   کە مانند پسوند بە اسم میچسبند عبارتند از:

 -en,-n,-et,-t برای اسمای مفرد

–na, -a  , -en  برای اسامی جمع

اسامی مفرد	تابلو	tavlan
	جشن	festen
	سیب	äpplet
	میز	bordet
اسامی جمع	تابلوها	tavlorna
	سیبها	äpplena
	میزها	borden

٣- حروف تعریف معرفە مستقل fristående bestämd artikel

تابلوی جالب	den fina tavlan
میز بزرگ	den stora borden

اسم قابل شمارش و غیر قابل شمارش

اسم قابل شمارش räknebara اسمهایی کە قابل شمردن هستند.

زن	kvinna
کودک	barn
گربه	katt
شاگرد	elev

اسم غیر قابل شمارش Oräknebara اسمهایی کە قابل شمردن نیستند  و نمیتوان آنها را شمرد.

اسمهای غیر قابل شمارش حرف تعریف نکرە ندارند اما حرف تعریف معرفە دارند. این اسامی جمع بستە نمیشوند.

سعادت	lyckan	lycka
کرە	smöret	smör
غذا	maten	mat
شیر	mjölken	mjölk
شکلات	chokladen	choklad
قهوە	kaffet	kaffe
آرد	mjölet	mjöl
شن	sanden	sand
شکر	sockret	socker
استراحت	vilan	vila

برای اطلاع بیشتر بە بخش صفت مراجعە کنید.

 طبقەبندی بر اساس گروه:

اسامی در زبان سوئدی  قابل صرف هستند و در ٥ گروه قرار میگیرند و مفرد نکرەی همە اسامی ریشە اسم می باشد.

گروه ١ کە بە گروه or  نیز مشهور است تنها اسامی en  را در بر دارد و اغلب انها اسمی هستند کە بە a  ختم میشوند:

و بە طور خلاصە بە دین صورت صرف میشوند.

١-  مفرد نکرە:

همان ریشە اسم است و تنها en  در ابتدای آن می آید. en flicka

٢- مفرد معرفە:

 نشان معرفە –n  در انتهای آن می آید. flickan

٣- جمع نکرە:

حرف a می افتد و پسوند or  بە آن اضافە میشود. flickor

٤- جمع معرفە:

نشانە –na  بە جمع نکرە اضافە میشود. flickorna

بە طورخلاصە:

گروه		توضیح	جمع		مفرد
			معرفە	نکرە	معرفە	نکرە
١-	or	اسامی en  کە بە a  ختم میشوند	-orna	-or	-n	en
			flickorna	flickor	flickan	en flicka

اسامی هستند کە در این گروه قرار میگیرند اما بە a ختم نمیشوند.

دم‌پایی	tofflorna	tofflor	toffelen	en toffel
‏گل سرخ	rosorna	rosor	rosen	ros
موج(اگر بمعنی موج باشد)	vågorna	vågor	vågen	våg

مثالهای  بیشرت در این گروه:

	flaskorna	flaskor	flaskan	en flaska
	flugorna	flugor	flugan	en fluga
	jackorna	jackor	jackan	en jacka
	kassorna	kassor	kassan	en kassa
	kvinnorna	kvinnor	kvinnan	en Kvinna
	ladorna	lådor	ladan	en lada
	mattorna	mattor	mattan	en matta
	mössorna	mössor	mössan	en mössa
	paprikorna	paprikor	paprikan	en paprika
	sopporna	soppor	soppan	en soppa
	strumporna	strumpor	strumpan	en strumpa
	tavlorna	tavlor	tavlan	en tavla
	tröjorna	tröjor	tröjan	en tröja
	varorna	varor	varan	en vara
	väskorna	väskor	väskan	en väska

گروه ٢ کە بە گروه ar  نیز مشهور است و اسامی en  را در بر دارد کە بە حرف بیصدا یا حرف صداداری غیرa  ختم میشوند، که عبارتند از:

١-  بیشتر کلمات یک هجایی کە بە یک  حرف بیصدا ختم میشوند:

سگ	hundarna	hundar	hunden	en hund
بازو	armarna	Armar	armen	en arm

٢- بعضی اسم ها یک هجایی کە پایان آن بە یک حرف صدادار ختم میشوند:

دریا	sjöarna	Sjöar	sjöen	en sjö
رودخانە	åarna	Åar	åen	en å

٣- بعضی اسم ها کە بە e ختم میشوند، در جمع e می افتد.

پسر	pojkarna	Pojkar	pojken	en pojke
همسایە	grannarna	grannar	grannen	en granne

٤- بعضی اسم ها کە بە  en, el, er ختم میشوند برای معرفە مفرد تنهاn اضافە میکنیم بە اسم و در جمع  e میافتد.

پرنده	fåglarna	Fåglar	fågeln	en fågel
زمستان	vintrarna	Vintrar	vintern	en vinter

٥- بعضی اسم ها کە بە  on, ar ختم میشوند در جمع  ,o,a میافتند.

	somrarna	somrar	sommaren	en sommar
	morgnarna	morgnar	morgonen	en morgon

٦- بعضی اسم ها کە بە ning, ing, dom, lek, ختم میشوند.

تمرین	övningarna	övningar	övningen	en övning
رقابت	tävlingarna	tävlingar	tävlingen	en tävling
	tidningarna	tidningar	tidningen	en tidning
	sjukdomarna	sjukdomar	sjukdomen	en sjukdom
	storlekarna	storlekar	storleken	en storlek

 ٧ - اسامی بیقاعدە زیر هم در این گروه هستند:

دختر	döttrarna	döttrar	dottern	en dotter
مادر	mödrarna	mödrar	modern	en mor
دهان	munnarna	munnar	munnen	en mun

 ٨- تنها یک اسم ett  نیز در این گروه قرار دارد

انگشت

fingrarna

Fingrar

fingret

ett finger

و بە طور خلاصە بە دین صورت صرف میشوند.

١-  مفرد نکرە:

همان ریشە اسم است و تنها en  در ابتدای آن می آید.

٢- مفرد معرفە:

 نشان معرفە en  یا –n  در انتهای آن می آید.

٣- جمع نکرە:

پسوند ar  بە آن اضافە میشود.

٤- جمع معرفە:

نشانە –na  بە جمع نکرە اضافە میشود.

بە طورخلاصە:

گروه		توضیح	جمع		مفرد
			معرفە	نکرە	معرفە	نکرە
٢-	ar	اسامی en  کە بە a  ختم نمیشوند. en-el-er –ning-ing-	-arna	-ar	-n/en	en
			dagarna	dagar	dagen	en dag

گروه ٣ کە بە گروهer  نیز مشهور است  و بیشتر اسمهایی هستند کە از زبانهای دیگر بە زبان سویدی آمدەاند و låneord  هستند. و از هر دو جنس en ord –ett ord  در این گروه قرار میگیرند.

١-  بیشتر اسمهای en ord یک هجایی:

	parkerna	parker	parken	en park
	färgerna	färger	färgen	en färg
	köerna	köer	kön	en kö

٢- بیشتر اسمهای en ord وقتی تکیە betoning در هجای آخر باشد. ( در مورد کشش و تکیە بە فصل اول مراجعە کنید)

	miljöerna	miljöer	miljön	en miljö
	restaurangerna	restauranger	estaurangen	en estaurang
	studenterna	studenter	studenten	en student

 ٣- بعضی اسم ها کە بە en-el-er ختم میشوند برای معرفە مفرد تنهاn اضافە میکنیم بە اسم و در جمع e میافتد. (از این نوع اسامی در گروه ٢ نیز وجود دارد.)

	möblerna	möbler	möblen	en möbel
	fibrerna	fibrer	fibern	en fiber
	reglerna	regler	regeln	en regel

٤- بعضی اسم های en ord کە اغلب اسمهای قرضی هستند و تکیه روی هجای آخر کلمه است و بە , het,ion,tris,al,oll,ent,ant,är,ist,itet ös,när,else,nad,skap,ör ختم میشوند.

خبر	Nyheterna	Nyheter	nyheten	en nyhet
‏دامپزشک	Veterinärerna	Veterinärer	veterinären	en veterinär
هیئت مدیره	Styrelserna	Styrelser	styrelsen	en styrelse
دانش	Kunskaperna	Kunskaper	kunskapen	en kunskap
ایستگاه	Stationerna	Stationer	stationen	en station
بازار	Marknaderna	Marknader	marknaden	en marknad
	pensionärerna	pensionärer	pensionären	pensionär

٥- بعضی اسم ها کە بە or  بدون تکیە ختم میشوند جزو اسامی en ord  هستند. در شکل مفرد معرفە تنها n  اضافە میکنیم. در جمع معرفە و نکرە تکیە روی o میباشد کە زیر حرف تکیە خط کشیدە شدە است.

کامپیوتر

datorerna

datorer

datrorn

en dator

٦-  بعضی اسم ها کە بە eri,ori, éختم میشوند جزو اسامی ett ord  یا en ord  هستند و در این گروه قرار میگیرند.

نانوایی‏	Bagerierna	Bagerier	bageriet	ett bageri
‏کافه‌قنادی	Konditorierna	Konditorier	konditoriet	ett konditori
	ett myterierna	ett myterier		ett myteri
	kaféerna	kaféer	kaféet	kafé
	idéerna	idéer	idén	en idé
	kalorierna	kalorier	kalorin	en kalori

٧- اسمهایی ett ord  کە بە um ختم میشوند در حالت معرفە و جمع um می افتد و et اضافە میشود.

‏موزه	museerna	museer	museet	ett museum
‏آزمایشگاه	laboratorierna	laboratorier	laboratoriet	ett laboratorium

٨- بعضی اسامی وجود دارد کە en ord  هستند و بە حروف بیصدا غیر a  ختم می شوند در این اسامی برای معرفە کردن تنها -n  اضافە کردە و در جمع -r بە اسم افزودە میشود.

	korna	kor	kon	en ko
	samborna	sambor	sambon	en sambo
	samerna	samer	samen	en same
	tårna	tår	tån	en tå
	vikarierna	vikarier	vikarien	en vikarie
	skorna	skor	skon	en sko

٩- اسامی بیقاعدە زیر هم در این گروه هستند  اغلب a تبدیل بە ä یا o تبدیل بە ö میشود:

		händer		en hand
		tänder		en tand
		stränder		en strand
		städer		en stad
		söner		en son
		ledamöter		en ledamot
		fötter		en fot
		böcker		en bok
		rötter		en rot
				en natt
				en brand
				en bokstav
				en rand
		länder		ett land

بە طورخلاصە:

گروه		توضیح	جمع		مفرد
			معرفە	نکرە	معرفە	نکرە
٢-	er	اسامی en  کە بە a  ختم نمیشوند. en-el-er	-erna	-er	-n/en	en
		اسامی ett  کە از زبانهای دیگر قرض گرفتەشدەاند و اسمهایی کە بە eri, ori, um, nde ختم میشوند	-erna	-er	-t/et	ett
			vinerna	viner	vinet	ett vin

گروه ٤ کە بە گروه n  نیز مشهور است و اسامی ett ord  را در بر دارد کە بە حرف بیصدا ختم میشوند، در این گروه برای معرفە کردن اسامی مفرد تنها  –t  بە آخر اسم و برای اسامی جمع –n  بە آخر اسم  افزودە می شود و برای معرفە کردن اسم جمع –a بە اسم جمع نکرە اضافە میشود:

	hjärtana	hjärtan	hjärtat	ett hjärta
	ansiktena	ansikten	ansiktet	ett ansikte
	meddelandena	meddelanden	meddelandet	ett meddelande
	leendena	leenden	leendet	ett leende
	bina	bin	bit	ett bi
	kontona	konton	kontot	ett konto

استثنا:

چند اسم وجود دارد  کە بە a  ختم میشوند و در حالت جمع حرف –a  بە –o  تبدیل میشود برای معرفە کردن اسم جمع –en بە اسم جمع نکرە اضافە میشود:

ett öga	ögat	ögon	ögonen	چشم
ett öra	örat	öron	öronen	گوش

گروه		توضیح	جمع		مفرد
			معرفە	نکرە	معرفە	نکرە
٤	n	گروه ett  کە حرف انتهایی بیصدا باشد.	-na	-n	-t	Ett
			äpplena	äpplen	äpplet	Ett äpple

گروه ٥ کە بە گروه Ø  نیز مشهور است و اسامی ett ord   و تعدادی اسامی en ord   را در بر دارد و چون جمع نکرە آنها تغییر نمیکند در گروه Ø قرار میگیرند.

١- اسامی ett ord   بە حرف صدا دار ختم میشوند، در این گروه برای معرفە کردن اسامی مفرد تنها et  بە آخر اسم افزودە می شود و همانطور کە گفتیم جمع نکرە تغییر نمیکند و برای معرفە کردن اسم جمع en بە اسم اضافە میشود:

جمع		مفرد
معرفە	نکرە	معرفە	نکرە
-en	Ø	et	Ett
glasen	glas	glaset	Ett glas

٢- اسامی en ord   بە -are ختم میشوند، در این گروه برای معرفە کردن اسامی مفرد تنها n  بە آخر اسم افزودە می شود و همانطور کە گفتیم جمع نکرە تغییر نمیکند و برای معرفە کردن اسم جمع na بە اسم اضافە میشود وe  از  آخر کلمە حذف میشود.

na	Ø	-n/en	en
läkarna	läkare	läkaren	En läkare